Wiatr napędzał łodzie do żeglowania po morzach i wiatraki do mielenia zboża. Słońce zapewniało ciepło w ciągu dnia i pomagało rozpalać ogniska do wieczora. Te odnawialne źródła energii OZE znane są nam od zawsze, ale dopiero teraz nauczyliśmy się jak zamieniać je w prąd. Temat OZE jest szeroki i obejmuje różne gałęzie pozyskiwania energii, więc teraz się nim szczegółowo tutaj zajmiemy.
Dzięki OZE emisja CO2 i innych szkodliwych związków do atmosfery jest ograniczona, a potrzeba używania paliw kopalnych takich jak ropa naftowa i gaz ziemny jest mniejsza. Co prawda do wytwarzania energii odnawialnej potrzebne są odpowiednie technologie, ale można je produkować zgodnie z zasadami ekologii. Dzięki temu dbamy nie tylko o globalny ekosystem, ale także o lokalny mikroklimat. Tam, gdzie możliwe jest stosowanie odnawialnych źródeł energii, warto to robić i nie bazować wyłącznie na zasobach, które w perspektywie mogą się skończyć.
OZE co to tak właściwie jest? To odnawialne źródła energii, które pochodzą z naturalnych źródeł i są uzupełniane w szybszym tempie, niż je zużywamy. Doskonałym przykładem jest tutaj słońce i wiatr, które są stałe i nieskończone. Źródła energii odnawialnej obejmują energię słoneczną, wiatrową, geotermalną i wodną. Jednak zagłębiając się w ten temat, dostrzeżemy pewne różnice między rodzajami OZE.
Źródła odnawialne to te, które nadają się do recyklingu, czysta energia to ta, która nie uwalnia zanieczyszczeń, takich jak dwutlenek węgla. Z kolei zielona energia pochodzi ze źródeł naturalnych. Chociaż często w main streamie tych pojęć używa się zamiennie, to występuję tutaj pewne istotne różnice. Dzieje się tak dlatego, że nie wszystkie rodzaje energii odnawialnej są w rzeczywistości w pełni czyste lub zielone. Na przykład niektóre źródła hydroelektryczne mogą w rzeczywistości niszczyć naturalne siedliska i powodować wylesianie. Oznacza to, że produkcja energii elektrycznej z OZE nie zawsze idzie w parze z ekologią.
Do OZE zalicza się słońce, wiatr, wodę, biomasę, biogaz, biopaliwa, biopłyny, a także energię geotermalną, aerotermaną i hydrotermalną. Energia jądrowa jest również zaliczana do odnawialnych źródeł energii, ale tylko, gdy występuje w zamkniętym cyklu paliwowym. Z tych wszystkich rodzajów OZE to obecnie najpopularniejsza jest energia słoneczna i energia wiatrowa. Oczywiście energia wodna jest również często wykorzystywana, ale ogranicza się ona tylko do konkretnych miejsc ze względów geograficznych.
Dobrze teraz poznamy niektóre rodzaje OZE bardziej szczegółowo. Opiszemy także ich zalety oraz wyzwania, które nam stawiają. Część z nich jest czystsza, inne efektywniejsze, ale celem każdego jest zapewnienie zrównoważonego rozwoju i redukcji emisji gazów cieplarnianych.
Fotowoltaika to chyba najpopularniejsze OZE, które jest na wyciągnięcie reki każdego z nas. Zaspokojenie potrzeb energetycznych gospodarstw domowych i przemysłu jest możliwe dzięki ogromnemu postępowi technologicznemu, jaki dokonał się w dziedzinie paneli fotowoltaicznych. Obecnie wykorzystujemy energię słoneczną do ogrzewania budynków, podgrzewania wody i zasilania naszych urządzeń. Energia jest gromadzona za pomocą ogniw słonecznych lub fotowoltaicznych (PV) wykonanych z krzemu lub innych materiałów. Ogniwa te przekształcają światło słoneczne w energię elektryczną i mogą zasilać wszystko, od najmniejszej lampy ogrodowej po całe dzielnice.
Panele solarne dostarczają energię do domu, podczas farmy fotowoltaiczne, które wykorzystują lustra do skupiania światła słonecznego, mogą tworzyć znacznie większe zapasy. To idealne rozwiązanie dla przemysłu. Osoby krytycznie nastawione do fotowoltaiki wskazują na wysokie koszty jako jej wadę, ale amortyzowane są one dopłatami wprowadzanymi przez wiele państw.
Oprócz tego, że są odnawialne, systemy energii słonecznej są również czystymi źródłami energii, ponieważ nie wytwarzają zanieczyszczeń powietrza ani gazów cieplarnianych. Jeśli panele są odpowiedzialnie zlokalizowane i wyprodukowane, mogą być również zaliczane do zielonej energii, ponieważ nie mają negatywnego wpływu na środowisko. Do takiego rodzaju zalicza się na przykład fotowltaika na balkonie.
Energia OZE cieszy się licznymi dofinansowaniami rządowymi,
o których przeczytasz tutaj!
Energia wiatrowa działa podobnie jak staromodne wiatraki, wykorzystując siłę wiatru do obracania łopat. Tam, gdzie kiedyś ten ruch powodował mielenie kamieni młyńskich w celu wytworzenia mąki, dzisiejsze turbiny zasilają generator, który wytwarza energię elektryczną. Gdy turbiny wiatrowe znajdują się na lądzie, muszą być umieszczane na obszarach o silnym wietrze, takich jak szczyty wzgórz lub otwarte pola i równiny. To wyzwanie sprawia, że nie wszędzie farma wiatrowa może zostać zbudowana, więc trzeba ją zastąpić innym rodzajem technologii OZE.
Z kolei morska energetyka wiatrowa rozwija się od dziesięcioleci, a farmy wiatrowe stanowią dobre rozwiązanie do wytwarzania energii. Jednocześnie takie ich umiejscowienie pozwala uniknąć skarg związanych z ich nieestetycznym lub hałaśliwym wyglądem na lądzie. Oczywiście, morska energetyka wiatrowa ma swoje wady ze względu na agresywne środowisko, w którym muszą pracować turbiny. Oznacza to, że zużywają się one szybciej i muszą być częściej wymieniane.
Energia wodna działa w podobny sposób jak farma wiatrowa, wykorzystując energię kinetyczną. Ta jest wykorzystywana do obracania łopat turbiny generatora w celu wytworzenia prądu. Takie elektrownie buduje się na wartkich rzekach lub tworzy się zapory napędzające cały system. I to właśnie jest powodem krytyki wielu osób, które wskazują, że taki proceder wiąże się ze zbyt dużą ingerencją w środowisko.
Dlatego zapory wodne są odnawialnym źródłem energii, ale niekoniecznie są to ekologiczne źródła energii. Wiele większych "mega zapór" odwraca naturalne prąd, co ma negatywny wpływ na populacje zwierząt i ludzi ze względu na ograniczony dostęp do wody. Jednakże, jeśli są starannie zarządzane, mniejsze elektrownie wodne nie mają tak katastrofalnego wpływu na lokalne środowisko, ponieważ przekierowują tylko ułamek przepływu wody.
W razie pytańskontaktuj się z Naszym konsultantem!
Energia z biomasy wykorzystuje materiał organiczny pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego, pozostałości z produkcji rolnej, a także ten po procesach odprowadzania lub oczyszczania ścieków.
Biomasa ta jest spalana w celu wytworzenia ciepła, które zasila turbinę parową i generuje energię elektryczną. Chociaż może ona być odnawialna, jeśli jest pozyskiwana w sposób zrównoważony, istnieje wiele przypadków, w których nie jest to ani zielona, ani czysta energia.
Badania wykazały, że biomasa pochodząca z lasów może powodować wyższą emisję dwutlenku węgla niż paliwa kopalne, a także mieć niekorzystny wpływ na różnorodność biologiczną. Pomimo tego, niektóre formy biomasy oferują nisko emisyjną opcję w odpowiednich okolicznościach. Na przykład trociny i wióry drzewne z tartaków są wykorzystywane do produkcji energii z biomasy, która w normalnych warunkach uległaby rozkładowi, uwalniając do atmosfery większe ilości dwutlenku węgla.
Energia geotermalna wykorzystuje ciepło uwięzione w jądrze Ziemi, które powstaje w wyniku powolnego rozpadu cząstek radioaktywnych w skałach w centrum planety. Wiercąc studnie, jesteśmy w stanie wydobyć na powierzchnię bardzo gorącą wodę, którą wykorzystuje się jako źródło hydrotermalne do obracania turbin i wytwarzania energii elektrycznej. Ten odnawialny zasób można uczynić bardziej ekologicznym, pompując parę i gorącą wodę z powrotem do ziemi, obniżając w ten sposób emisje. Dostępność energii geotermalnej jest ściśle związana z położeniem geograficznym, a miejsca takie jak Islandia mają łatwo dostępne, gotowe zasoby geotermalne.
Gdy już wiemy, co to jest OZE, czase wyliczyć ilość energii z niej dostarczanej. Ilość energii z OZE w Polsce na koniec roku 2022 wyniosła 22,6 GW i stale wzrasta. Szacuje się, że zgodnie z założeniami Polityki Energetycznej Polski do 2030 roku moc OZE wyniesie 50 GW, a do 2040 88 GW. Poniższa tabela pokazuje podział odnawialnych źródeł energii pod kątem mocy, jaką wytworzyły:
Rodzaje OZE |
Moc MW w 2022 |
Elektrownie wodne |
978,0 |
Wiatr |
7 864,8 |
Biogaz |
279,5 |
Biomasa |
968,6 |
Fotowoltaika |
11 924,0 |
Razem |
22 014,9 |
Zainteresowaliśmy Cię? Więcej możesz przeczytać w Naszym poradniku tutaj!